امیرحسین آریان پور
امیرحسین آریان پور نویسنده، فرهنگ نویس، جامعه شناسی، مترجم و استاد دانشگاه ایرانی در 8 اسفند 1303 در تهران به دنیا آمد. وی اصالتاً اهل کاشان، نوه نایب حسین کاشی و پسرخاله سهراب سپهری بود. در ۱۸ سالگی در مسابقات بوکس خراسان و در ۱۳۲۳ در مسابقات وزنه‌برداری چندملیتی خاور نزدیک به مقام برتر رسید.
آریان پور در دهه 20 در رشته های علوم اجتماعی، علوم سیاسی، فلسفه، علوم تربیتی، ادبیات انگلیسی و ادبیات فارسی به تحصیل دکتری پرداخت و علاوه بر تحصیل در دانشگاه های ایران، از دانشگاه های بیروت و برینستون آمریکا دکترا گرفت. او به زبان های آلمانی، فرانسه و انگلیسی مسلط بود و با زبان های لاتین، عربی و ایران باستان آشنا بود.به همین علت، تعداد زیادی معادل فارسی برای واژه های بیگانه ارائه کرد که بسیاری از آن ها هم اکنون استفاده می شوند. اثر بزرگ او که حاصل پنجاه سال تحقیق و شامل حدود سیصد هزار فیش و یادداشت است «فرهنگ تفصیلی چهار زبانۀ انگلیسی، آلمانی، فرانسه و فارسی در حیطۀ علوم انسانی» است که واژه‌های فلسفی، هنری، علمی، جامعه شناسی و علوم اجتماعی را در بر می‌گیرد. این کار درآستانه تنظیم برای چاپ در انتظار مانده است.
وی در سال 1328 در دانشگاه تهران مشغول به کار شد اما به واسطه روحیه حق طلبی که در خون او جریان داشت بارها به دلیل انتقاد های تند علیه نظام حاکم از سمت خود اخراج گردید. در سال 1359 تصمیم به بازنشستگی گرفت و در خلوت خود به تحقیق و پژوهش پرداخت.
آریان‌پور در طول دوران تدریس و حیات علمی خود به ویژه در شناخت و تبیین اندیشه‌های جامعه شناسان عصر کلاسیک از جمله اگوست کنت، مارکس وبر، امیل دورکیم، جورج هربرت مید، اسپنسر و تالکوت..، تلاشهای درخوری کرد. وی در زمینه پیدایش جامعه شناسی و فرایند شناخت در جامعه‌شناسی، تحقیقات و مکتوبات باارزشی از خود بر جای گذاشت. او از اولین مؤلفان و مترجمان آثار جامعه‌شناسی ایران بود که با نوشته های خود برای اولین بار، نگره‌های علمی جامعه‌شناسی را به شیوه‌های آکادمیک و جهانی به علاقه‌مندان شناساند.
اثر مهم آریان‌پور که تا سالها ذهن دانشجویان را بر اساس دستگاه جامعه‌شناختی، فعال کرد «جامعه‌شناسی هنر» نام دارد.
آثار و تالیفات دیگر وی عبارتند از: درآستانۀ رستاخیز، فرویدیسم و عرفان، متدلوژی تحقیق و مأخدشناسی، زمینۀ جامعه شناسی (اقتباس و ترجمه)
امیرحسین آریان پور در روز دوشنبه ۸ مرداد ۱۳۸۰در تهران درگذشت. پیکر وی در بهشت زهرای تهران و در آرامگاه خانوادگی آریان پور به خاک سپرده شد.