بهترین کتاب های رشد و تربیت کودک+ ارسال کاملا رایگان
تنوع بالا و تعداد زیاد کتاب در زمینه تربیت کودکان، کار را برای انتخاب بهترین ها نیز سخت می‌کند. لیستی که شما در این نوشتار در زمینه فرزندپروری مطالعه خواهید نمود دو ویژگی منحصربه فرد دارد:
1-کتابها از بین کتابهایی که جنبه روانشناسی داشته‌اند انتخاب شده‌اند .
2-کتابهای انتخابی، کتابهای ویژه والدین هستند و باید والدین بخوانند پس کتابهایی که با جنبه تربیتی و مخصوص کودکان نوشته شده است در این لیست معرفی نشده اند.
بهترین کتاب های «تربیت و رشد کودک»
به قلم: هادی خادم الفقرا
اگر در خانه ی والدینی که دغدغه ی تربیت فرزند خود را دارند نگاهی انداخته باشید، حتما در بین قفسه‌های کتاب، به کتابهای تربیتی کودکان برخورد کرده‌اید. کتابهایی که مادران و پدران دغدغه‌مند برای تربیت فرزند خود مطالعه می‌نمایند، بسیار زیاد است. خوشبختانه در کشور ما نیز بیشتر ناشران معتبر حتماً در بین کتابهایی که چاپ کرده‌اند، یک نمونه کتاب تربیتی نیز منتشر نموده اند. این اتفاق مانند یک تیغ دولبه است؛ چرا که گاه کتابها به شدت ضعیف انتخاب شده‌اند و گاه یک کتاب بسیار خوب و مفید، که بعلت تنوع زیاد کتب تربیتی، دور از چشم مخاطبان مانده است. تنوع بالا و تعداد زیاد کتاب در زمینه تربیت کودکان، کار را برای انتخاب بهترین ها نیز سخت می‌کند. لیستی که شما در این نوشتار در زمینه فرزندپروری مطالعه خواهید نمود دو ویژگی منحصربه فرد دارد :
1- کتابها از بین کتابهایی که جنبه روانشناسی داشته‌اند انتخاب شده‌اند .
2- کتابهای انتخابی، کتابهای ویژه والدین هستند و باید والدین بخوانند پس کتابهایی که با جنبه تربیتی و مخصوص کودکان نوشته شده است در این لیست معرفی نشده اند.
امید است با نظرات سازنده خود ما را راهنمایی کنید.
کتب شاخص تربیت کودک:
- تقویت هوش نوزاد، بئاتریس میلر، مترجم طاهره طالع، نشر بافرزندان
این مجموعه 3 جلدی از 3 تا 12 ماهگی نوزاد را شامل می‌شود. این مجموعه حاصل 25 سال تحقیقات خانم بئاتریس میلر در دانشگاه سوربن پاریس است. او در تحقیقات خو د به ارتباط هوش و توانایی‌های ذهنی نوزادن پرداخته است. تحقیقات خانم میلر منجر به ابداع روشی آسان، ارزان و خلاقانه برای افزایش توانایی‌های ذهنی نوزادان شده است. روش این مجموعه استفاده از تصاویری است که در مقابل دیدگان کودک گرفته می شود و کودک با تخیل خود سعی بر شناخت آن‌ها می‌نماید. زمانی که اولین تصویر مقابل چشمان کودک گرفته می‌شود، او با آن ارتباط شناختی پیدا می‌کند و زمانی که دومین و سومین تصویر را می‌بیند ارتباط معنایی آن تصاویر را پیدا می کند، و تلاش می‌کند منطق هر تصویر نسبت به تصویر قبل را بشناسد. همه تصاویر چاپ شده در این کتاب بر اساس تجربه و کار تحقیقاتی خانم میلر است و لازم است که خانواده‌ها هر سه جلد را برای کودکان خود تهیه نمایند. فراموش نباید کرد که از سن دو سالگی مغز توانایی عملکرد اجرایی را پیدا می‌کند و این تصاویر کمک می‌کند کودک نوپا بهتر بتواند در دنیای اطراف خود زیست و رشد پیدا نماید. این مجموعه 3 جلدی توسط انتشارات با فرزندان چاپ شده است
• جلد اول :تقویت هوش نوزاد 3 تا 6 ماهه
• جلد دوم : تقویت هوش نوزاد 6 تا 9 ماهه
• جلد سوم : تقویت هوش نوزاد 9 تا 12 ماهه
- تالیفات دکتر جواد فیض
دکتر جواد فیض، فوق تخصص بیماری‌های عفونی کودکان است. او چندین کتاب درباره کودکان نوشته است که مهمترین آن کتاب (من و کودک من) است که در ویرایش جدید به نام (کودک من) تجدید چاپ می شود. بخش اول کتاب که درباره‌ی دوران بارداری بوده است، در چاپ جدید کتاب حذف گردیده است. در این کتاب به ویژگی‌های نوزاد سالم، مراقبت از نوزاد، بیماری‌های کودکان، خوابیدن، انواع گریه و بسیاری از بیماری‌های شایع در کودکان پرداخته شده است.
با توجه به این که مولف کتاب، خود یک پزشک متخصص است، نطریات او کمک بسیار خوبی برای خانواده‌ها است. به خصوص والدینی که اولین فرزند خود را پرورش می‌دهند. این کتاب توسط نشر امیرکبیر و با قیمت 60 هزار تومان عرضه می شود. کتاب دیگری که جواد فیض چاپ کرده است و کتاب بسیار مفیدی است کتاب (تغذیه کودک من) است.
دراین کتاب تغذیه سالم ویژه جنین تا سن 18 سالگی بررسی شده است. در این کتاب مولف غذاهای مفید و موثر را جمع آوری کرده است. دکتر فیض در این کتاب به این موضوع اشاره می‌نماید که بیشتر والدین با اصول تغذیه مناسب برای کودکان آشنا نیستند و همین امر باعث شده است ما با پدیده چاقی در میان کودکان روبرو باشیم.این کتاب در 8 فصل و با قیمت 71000 تومان توسط نشر امیرکبیر به چاپ رسیده است.
- شادترین کودک محله، هاروی کرپ، طاهره یراقچی، نشر کتاب پنجره
این کتاب، یک کتاب ایده‌آل برای والدینی است که می خواهند خود را برای تربیت کودکی شاد، صبور و دارای اعتماد به نفس مهیا کنند. کتاب از سنین 8 ماهگی یعنی زمانی که کودک دیگر می‌تواند خواسته‌های خود را به دیگران بفهماند تا 4 سالگی را شامل می‌شود. دکتر هاروی کراپ مولف این کتاب، از کودکان نوپا به عنوان وحشیان نوپا نام می‌برد. نوپایانی که تلاش می‌کنند با غریزه و برحسب طبیعت‌شان خواسته‌های خود را به دیگران تحمیل نمایند.
دکتر کراپ در این کتاب با ارائه‌ی تکنیک‌هایی خاص، راه حل‌هایی سریع و اصولی به والدین می‌دهد و تلاش می‌کند تا والدین بتوانند در زمان‌های مناسب طوفان‌های طغیانی کودکان را شناسایی نمایند و قبل از وقوع، آن را مهار کنند. حتی اگر کودکی با گریه و بداخلاقی خواسته‌ای داشت با روشی اصولی می‌توان آن را متوقف نمایند. دکتر کراپ معتقد است با به‌کارگیری مطالب این کتاب، والدین، زمان زیادتری برای خود خواهند داشت و در نتیجه والدین موفق و شادتر، کودکانی شادتر تربیت خواهند کرد. این کتاب توسط نشر پنجره با قیمت 65000 تومان در قفسه کتابفروشی‌ها پیدا می‌شود.
- به بچه ها گفتن، از بچه ها شنیدن، جلد 1 و2، آدل فیبر، مترجم فاطمه عباسی جلد 1 و نفیسه معتکف جلد 2، نشر دایره
کتاب( به بچه‌ها گفتن از بچه‌ها شنیدن) نوشته آدل فابر یکی از قدیمی‌ترین و هم‌چنان محبوب و کاربردترین کتاب در زمینه تربیتی کودکان و نوجوانان است. این کتاب که یک مجموعه 3 جلدی است توسط(انتشارات دایره) به بازار کتاب ارائه شده است. به اعتقاد مولف ارتباط کودک و والدین، ارتباطی شخصی و خصوصی است و هر خانواده به شیوه‌ی خود با کودکان خود ارتباط برقرار می‌نماید. مولفین این مجموعه تلاش کرده‌اند با روشی تمرین‌مدار و داستانی شیوهای صحیح ارتباطی را به والدین آموزش بدهند. هر بخش از این کتاب تمریناتی دارد، که والدین بعد از مطالعه بحث‌های آن باید تلاش کنند، خود را در موقعیت‌های پیش‌آمده بگذارند و چگونگی ارتباط صحیح با کودکان‌شان را بنویسند و تمرین کنند. این موقعیت‌ها بر حسب کلام کودک و یا موقعیتی است که کودک از خود، رفتاری را بروز می‌دهد. این کتاب یک مجموعه 3 جلدی است که جلد اول این کتاب برمبنای نحوه‌ی صحیح گفت و شنود با کودکان است جلد دوم ارتباط گرفتن با کودکان در مدرسه و خانواده است و جلد سوم به نحوه صحبت با نوجوانان می‌پردازد.
همچنین در این زمینه بخوانید: ده کتاب برای تقویت هوش و مهارتهای کودکان
-چگونه با کودکم رفتار کنم ، استفان گاربر و....، مترجم شاهین خزعلی و...، نشر مروارید
اگر بخواهیم یک هندبوک یا مراجعه سریع برای مشکلات رفتاری کودکان به شما معرفی نماییم، حتما به شما توصیه می‌کنیم که کتاب (چگونه با کودکم رفتارکنم) را در قفسه کتابخانه خود بگذارید. مزیت این کتاب نسبت به کتابهای دیگر ، جامع بودن آن از زمان تولد تا سن 12 سالگی است. والدین در این کتاب تقریبا تمام مشکلات رفتاری کودکان را مطالعه می‌نمایند و با راهکارهای مداخله‌ای و روش‌های برطرف کردن مشکلات رفتاری آشنا می‌شوند. کتاب در 15 بخش ویژه تدوین شده است، که هر بخش به یک نوع از مشکلات کودکان می‌پردازد. به‌‌طور مثال در بخش عادت‌های عصبی، مشکلات رفتاری، که ناشی از عادات عصبی است به مشکلاتی چون انگشت مکیدن، لکنت زبان، ناخن جویدن، موی سر کشیدن و مشکلات دیگر پرداخته می‌شود. در بخش مشکلات مدرسه به اختلالات تحصیلی پرداخته می‌شود. از دیگر مزیت‌های این کتاب نیاز نداشتن به مطالعه‌ی کتاب برای یک مرتبه است. والدین بسته به مشکلات و سن کودک می‌توانند به مطالعه این کتاب بپردازند.این کتاب توسط نشر مروارید به چاپ رسیده است.
کتاب درمورد مهارت زندگی کودکان
یکی از دغدغه‌های والدین، بعد از رشد و رسیدن به مرحله دبستان، آموزش مهارتهای زندگی برای کودکان است. طبق سند سازمان بهداشت جهانی مهارتهای زندگی به ده سرفصل تقسیم‌بندی می‌شود:
مهارتهای ارتباطی- حل مسئله- تصمیم‌گیری- تفکر خلاقانه- تفکر انتقادی- مهارت مدیریت رابطه- خودآگاهی- همدلی- مدیریت استرس- مدیریت احساسات
برای رشد و توسعه این مهارتهای بسیار مهم در کودکان ، می‌توان کتابهای زیر را معرفی کرد:
- والد متفکر کودک متفکر، میرنا بی. شر، ارجمند
کودکان، تفکر منطقی، درباره محیط اطراف خود را از زمانی که به مدرسه می‌روند آغاز می‌نمایند. شاید در دنیای امروز که دسترسی به اطلاعات برای کودکان بیشتر شده است، بتوان سن تفکر منطقی در کودکان را از 6 تا 12 سالگی دانست .اما کتاب (کودک متفکر والد متفکر) شیوه آموزش تفکر به کودکان را از سن 8 تا 12 سالگی می‌داند. دلیل این انتخاب سنی نیز دو نکته است: اول اینکه این بازه سنی، آغاز سنین نوجوانی است. دلیل دوم، استرس‌ها و چالش‌هایی است که کودک در زمان مدرسه با آن مواجه می شود. در واقع کودک دنیای جدیدی را تجربه می‌نماید. این کتاب حاصل 30 ساله‌ی تلاش و تحقیق در زمینه تربیت کودکان توسط مولف خانم میرنا بی شر است. او در این کتاب با ارائه مهارت‌هایی، روش آموزش تفکر در موقعیت‌های مختلف به کودکان را ارائه نموده است. این مهارت‌ها عبارتند از :
• شناخت احساس دیگر افراد
• درک انگیزه‌ها
• یافتن راه‌حل
• عاقبت اندیشی
• توانایی برنامه‌ریزی مداوم
مولف با تشریح هر کدام از این مهارت‌ها نحوه‌ی آموزش تفکر به کودکان را یاد داده است. این کتاب توسط نشر ارجمند چاپ شده است.
کاهش استرس با کتب روان شناسی و تربیتی نشر «سایه سخن»
(نشر سایه سخن) یکی از نشرهایی است، که چند سالی است در بازار نشر به دلیل ترجمه‌های دکتر صاحبی به‌ویژه کتاب (تئوری انتخاب) جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. از جمله کتابهای مهم نشر سایه سخن که توصیه می‌شود خانواده‌هایی که دارای نوجوان هستند آن را مطالعه نمایند، مجموعه ی ده جلدی (آموزش مهارتهای زندگی ویژه‌ی نوجوانان) است که به صورت کتاب کار ارائه شده است.
این کتابها می‌تواند برای خود نوجوان نیز بسیار موثر عمل نماید. اما از آن‌جا که ما در این مقاله کتابهای مخصوص خانواده‌ها را بررسی می‌نماییم کتاب (به کودکان شاد بودن را بیاموزید) را معرفی می‌نماییم. این کتاب از متد (تئوری انتخاب) برای شادبودن کتاب بهره می‌برد.
مطالب این کتاب صرفاً بوسیله‌ی بازی و به شیوهای غیر مستقیم، شاد بودن را به کودکان آموزش می دهد. اساس این کتاب بر مبنای این نظریه است که رفتار کودکان منجر به شاد بودن در آن‌ها می‌شود، پس بر اساس تئوری انتخاب، کودکان می‌توانند با انتخاب‌های مناسب، شادمان زندگی کنند. با استفاده از نظریات این کتاب کودک می‌آموزد تمام زندگی‌اش در آینده به انتخاب‌های خودش بستگی خواهد داشت، پس سعی می‌کند همیشه بهترین انتخاب را انجام دهد.
کتاب در زمینه تربیت جنسی کودکان
یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌های ایرانی رسیدن کودکان به سن بلوغ و بالتبع تربیت جنسی کودکان است. تا چند سال قبل بلوغ برای خانواده‌ها یک تابو به حساب می‌آمد اما با پیشرفت وسایل ارتباطی و شکل‌گیری هویت متفاوت در نسل جدید مسئله بلوغ از یک تابو به یک چالش جدید در بین خانواده‌های جدید ایرانی تبدیل شده است. خوشبختانه در کشور ما در سالهای گذشته ناشران متعددی به این پدیده توجه کرده‌اند و کتابهای زیادی در این رابطه چاپ کرده‌اند. جدای از بلوغ تربیت جنسی نیز در خانواده‌ها نیز چالش بسیار مهمی به شمار می‌آید تربیت جنسی حتی در کودکان باید قبل از سن بلوغ شروع شود.
- تربیت جنسی کودکان، فاران حسامی، نشر دانژه
اولین مسئله حتی قبل از بلوغ، تربیت جنسی کودکان است. یکی از کتابهای خوبی که در این زمینه می‌توان مطالعه کرد کتابی است از نشر دانژه با عنوان (تربیت جنسی کودکان) است مزیت این کتاب نسبت به دیگر کتابها، نگرش به مسائل جنسی کودکان، با توجه به شناخت کودکان از مسائل جنسی در سنین مختلف است. مولف شناخت جنسی کودکان را به سه دسته تقسیم کرده است: صفر تاسه سال، چهار تا شش سال و هفت تا نه سال و در هر گروه سنی به بررسی سوالات و دغدغه‌های کودکان و والدین پرداخته است. در هر حیطه (فاران حسامی، مولف) به موضوع پیشگیری از سوء استفاده‌های جنسی کودکان نیز ورود نموده است و راههای جلوگیری از سوء استفاده‌های جنسی را بازگو کرده است. در سالهای اخیر کودک آزاری و سوء استفاده جنسی از دغدغه‌های خانواده‌ها و رسانه‌ها بوده است.
- کلید‌های مراقبت از سلامت جنسی کودکان، کریستال دفریتاس، نشر صابرین
کتاب دیگری که می‌توان در این زمینه و قبل از ورود به سن بلوغ کودکان به والدین معرفی نمود کتاب (کلید‌های مراقبت از سلامت جنسی کودکان) نشر صابرین است. در این کتاب نیز آموزش مسائل جنسی تا قبل از سن بلوغ به کودکان یاد داده می‌شود در مقدمه این کتاب به این مسئله اشاره می‌شود که کودک در سنین ابتدایی زندگی خود درباره‌ی بدنش و بدن دیگران سوالات زیادی را می‌پرسد که این سوالات نباید با سرکوب همراه شود و حس تابو بودن در ذهن کودک ایجاد نماید. زیرا سرکوب، باعث انحراف ذهنی کودکی می‌شود که سوالاتش بیشتر جنبه شناختی دارد. خانواده در آموزش جنسی کودکان وظیفه دارد به مسائل جنسی کودکان واکنش صحیح نشان داده و حس کنجکاوی فرزند را تبدیل به یک نیروی انگیزه‌بخش نمایند. بهداشت جنسی نیز یکی دیگر از مسائلی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است این کتاب می‌تواند راهنمای خوبی در این زمینه باشد.
کتب مهم دیگر در این زمینه را می توانید در این لینک مشاهده بفرمایید.
کتب ویژه ی بلوغ
کتابهای زیادی در زمینه بلوغ چه از بعد مذهبی و چه از بعد شناختی نوشته شده است. کتابهایی نیز هستند که ویژه‌ی خود دختر‌ها و پسرهای تازه بلوغ یافته نوشته شده است. بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند تنها کتابهایی برای فرزندانشان خریداری نمایند و خود از ورود به این مسائل ممانعت می‌ورزند؛ در حالی‌که لازم است خانواده‌ها نیز در سنین بلوغ فرزندانشان با این مسائل آشنا باشند.
دو کتابی که در این زمینه به شما معرفی می‌نماییم کتابهای (انتشارات ما و شما) است که در مورد بلوغ دختران و پسران با عناوین (بلوغ جسمی و روانی در دختران) و (بلوغ جسمی و روانی در پسران) نوشته شده است.
در این دو کتاب با مباحث فیزیولوژی بلوغ و تغییراتی که در اندام دختران و پسران با آن خانواده‌ها مواجه می‌شوند آشنا می‌شویم. از دیگر مسائل مهم در این کتاب مشکلات روانی ای است که تغییرات هورمونی در فرزندان بوجود می‌آورد و ارائه راه‌حل‌هایی است که می‌تواند به این تغییرات کمک نماید. هدفی که مولفان (اصغر ساداتیان و تیم همراه) از این کتاب دنبال می‌نمایند، آشنا کردن جامعه با چالش‌های سنین بلوغ و دستیابی به یک برنامه‌ریزی ویژه جامعه برای ورود موفق نوجوانان به جامعه است. مطالعه‌ی این کتاب به همه والدینی که فرزند نوجوان دارند توصیه می شود.
- بلوغ و مذهب
یکی از مسائل دیگری که در سنین بلوغ برای خانواده‌ها چالش برانگیز است مسائل مذهبی بلوغ است. یکی از بهترین کتابها در این زمینه، کتاب (احکام تقلید و بلوغ مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام) می باشد که آرای ده تن از مراجع تقلید را در مورد مسائل نوجوان‌ها و خانواده‌ها در سنین بلوغ بررسی نموده است . این کتاب می‌تواند مرجع خوبی برای خانواده‌ها در مواجه با مسائل شرعی باشد .
بقیه کتب مرتبط با بلوغ را در این لینک می توانید مشاهده بفرمایید.
کتابهای تکمیلی :
- تربیت بدون فریاد، هال‌ادوارد رانکل، نشر صابرین
یکی از مشکلاتی که خانواده‌ها با کودکان خود دارند، به چالش کشیده شدن درخواست‌ها و یا عدم تمایل به اقدام از طرف کودکان است، که در نهایت والدین مجبور به قاطعیت و بروز خشم و عصبانیت از طرف خود می‌شوند. یکی از کتابهایی که می‌تواند در بحث‌های تربیتی به خانواده‌ها در این مورد کمک نماید کتاب (تربیت بدون فریاد) نوشته هال ادوارد راتکل درمانگر خانواده از (نشر صابرین) است. مولف کتاب، هدف جالبی برای تالیف کتاب دارد. او هدف خود از تالیف کتاب را آرام کردن دنیا می‌داند و برای آرام کردن دنیا بهترین راه حل، آرام کردن فرزندان است. او در این کتاب با استفاده از روش گام به گام و منطقی ، اصول تربیت بدون فریاد را به خانواده‌ها آموزش می‌دهد. آموزش چگونگی حفظ خونسردی و برقراری ارتباط والدین با کودکان به شیوهای که کودک بله قربان‌گو نشود و اعتماد به نفس‌اش از بین نرود از خصوصیات این کتاب است .
- باهوش بار آوردن کودکان به زبان آدمیزاد، مارلین تارگ بریل، هیرمند
