پی‌نکته‌هایی بر جامعه‌شناسی خودمانی

«پی نکته هایی بر جامعه‌شناسی خودمانی» را می توان ما حصل اضافاتی چند بر اثر «جامعه‌شناسی خودمانی» از حسن نراقی دانست. نراقی که با نگارش «جامعه‌شناسی خودمانی» از شهرت و محبوبیت چندین برابری به عنوان یک نویسنده مردمی دست یافت در پی تکمیل و انسجام‌بخشی هرچه بیشتر به اثر نخست خود در صدد نگارش این کتاب برآمد. اثر حاضر در واقع بیانگر عادات غلط وگاها ویرانگر ایرانیان است که با توجیه رسوم چنان به عرصه اجتماع رسوخ کرده‌اند که گویی پاره‌ای از شخصیت ایرانی قلمداد می‌شود و دیگر حتی نیاز به توجیه در قالب سنت  نیز ندارد شاخصه های رفتاری اعم از ایرانیان و توهم دائمی توطئه، ریاکاری و فرصت طلبی‌ها، ظاهر سازی ما، قهرمان پروری و استبداد زدگی ما، خود محوری و برتری جویی ما، عدم مسئولیت پذیری، توقع و نارضایتی دائمی ما، صداقت ما و همه چیز دانی ما و....

 همچنین وی با ارائه مصاحبه‌هایی بر جذابیت آن افزوده است. این کتاب هم به افرادی که جامعه‌شناسی خودمانی وی را مطالعه نموده اند و هم افرادی که هنوز کتاب نخست وی در این زمینه را مطالعه ننموده‌اند توصیه می‌گردد. چرا که علی‌رغم نوعی پیوستگی که با کتاب قبلی دارد خود اثری مستقل و در خور توجه است.

ساده‌نویسی از وجوه بارز این دو اثر است که همین امر موجبات آن را فراهم آورده تا افرادی که تمایل به شروع مطالعات اجتماعی و سیاسی- تاریخی عمیق‌تر دارند بتوانند از آن بهره‎های لازم را ببرند.

یکی از ویژگی‌های جالب توجه این اثر و نویسنده‌اش آن است که نگارنده به هیچ وجه تحصیلات آکادمیک در زمینه جامعه‌شناسی نداشته و این کتاب عصاره تجربیات میدانی او است تجربیاتی که با موتور علاقه طی چندین سال و در کالبد این کتاب به چنان حیاتی دست یافت که تحسین بسیاری از علمای جامعه‌شناسی را نیز بر انگیخته.

در بخش‌هایی از این اثر ذیل فصل ما و سراب دموکراسی چنین نگاشته شده است:

« جامعه ای که دموکراسی می خواهد مردمش باید اهل بررسی باشند. اهل تدبیر باشند. مسائل را یک کمی عمقی نگاه کنند. به سرعت دچار حب و بغض نشوند و از همه مهم تر ثابت رأی باشند. یا حداقل استقلال رأی داشته باشند. صراحت داشته باشند، نه اینکه خدای ناکرده صبح یک چیزی بگویند و شب عکسش عمل کنند. این ها همان ملزوماتی است که بدون تحقق آن ها آرزوی دموکراسی فقط یک رویا است، یک سراب است. »