روح پراگ

این کتاب یکی از مشهورترین آثار ایوان کلیما، نویسنده و و روزنامه‌نگار مشهور چکی است که منتقدان ادبیات داستانی وی را در کنار بزرگانی چون میلان کوندرا و واسلاو هاول قرار می‌دهند. ترجمه کتاب «روح پراگ» توسط خشایار دیهیمی این نویسنده جهانی را به ایرانیان معرفی کرد. عمده آثار کلیما درباره سال‌های تاریک دیکتاتوری در این کشور و رنج و مصیبت مردم این سرزمین است. این کتاب در پنج بخش تدوین شده است و در انتخاب قطعات این کتاب سعی شده ژانرها و موضوعات تنوع زیادی داشته باشند تا خوانندگان انگلیسی زبان متوجه شوند که نویسندگان ممنوع القلم و سرکوب‌شده هم صرفا علائقشان محدود به مسائل سیاسی نمی‌شود و علائقی مشابه علائق دیگر نویسندگان در هر جای این جهان دارند. بسیاری از مقالات سیاسی که ایوان کلیما نوشته است و برخی از آن‌ها نیز در این مجموعه آمده‌اند پس از 1989 نوشته شده‌اند؛ در دورانی که نویسنده می‌توانسته آزادانه سفر کند و در خارج از کشور از وی سوال می‌کرده‌اند که نظر وی درباره فلان موقعیت فرهنگی یا آثار فلان نویسنده که تحت حکومتی توتالیتر زندگی می‌کند چیست. مقالات این کتاب در عرض پانزده سال نوشته شده‌اند اگرچه اکثر آن‌ها مربوط به سه سال گذشته است و کتاب را به پنج بخش اصلی تقسیم کرده است.

بخش نخست این کتاب جنبه شخصی و زندگینامه‌ای دارد که منعکس‌کننده رازهایی از زندگی شخصی این نویسنده است و انگیزه وی را از روی‌آوردنش به نویسندگی و رابطه‌اش با زادگاهش را آشکار می‌کند. بخش دوم حاوی یادداشت‌های روزنامه‌ای کلیما است که در کشور چک بسیار رایج و مورد علاقه مردم است. بخش سوم مقالات بلندتری از مولف را دربرمی‌گیرد که کم و پیش ماهیتی سیاسی دارند. بخش چهارم مقالاتی ارزشمند و عمیق را شامل می‌شوند که مشکلات موجود بر سر راه ادبیات در دوران مدرن را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و در بخش پایانی نیز از میان نقدهایی که کلیما درباره تاریخ ادبیات نوشته است یک پژوهش درباره فرانتس کافکا برگزیده شده است.