روانشناسی کودک چیست و چرا اهمیت دارد؟
روانشناسی، علمی است که به جنبه‌های مختلف شخصیت و رفتار افراد جامعه می‌پردازد، آن‌ها را ریشه‌یابی می‌کند و در پی حل بحران‌های روانی برمی‌‌آید. روانشناسی زیرشاخه‌های فراوانی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها روانشناسی کودک است.
روانشناسی کودک، علمی است که به مطالعه در تمام رفتارهای خودآگاه و ناخودآگاه کودکان می‌پردازد و متناسب با شرایط و ابعاد رشد کودکان در پی ایجاد تعامل مفید و درست کودک با محیط و به‌ویژه پدر و مادر است.
امروزه تربیت درست کودک برای پدر و مادر یک دغدغه جدی است. پدر و مادر حامیان صد در صد فرزند خود هستند و می‌خواهند که او طوری تربیت شود که بدون آسیب و متناسب با نیازهایش آمادگی لازم را برای ورود به جامعه و مدیریت زندگی‌اش پیدا کند و خب همۀ ما می‌دانیم که این واقعاً کار سختی است.
والدین در جامعه معاصر گرایش بسیاری به مراجعه به روان‌شناسان و مشاوران کودک پیدا کرده‌اند که این البته نشانگر رشد عقلی و فرهنگی جامعه ماست. اینکه والدین درک می‌کنند تربیت یک کار تخصصی است و برای موفقیت در این کار باید از متخصصان این حوزه کمک بگیرند، بسیار باارزش است؛ اما مشکل اینجاست که مشاور یا روان‌شناس همیشه در دسترس ما نیستند و ما نمی‌توانیم برای حل هر بحران کوچک شال و کلاه کنیم و نزد مشاور برویم.
حالا باید چه بکنیم؟
بی‌خیال مشاور شویم و به روش‌های ناکارآمد سنتی ادامه بدهیم؟ یا از روش‌های غیرمستقیم مشاوره هم کمک بگیریم؟
البته که مراجعه منظم به مشاور و روان‌شناس کار درستی است و همین‌طور کمک گرفتن از بعضی روش‌های سنتی کارآمد با کمک بزرگ‌ترها هم خالی از فایده نیست؛ اما پیشنهاد ساربوک به شما والدین دغدغه‌مند و دلسوز این است که از روش‌های پشتیبان غیرمستقیم هم استفاده کنید.
روان‌شناسان برجسته کودک در سرتاسر جهان کتب باارزشی در زمینه‌های مختلف تربیت کودک نوشته‌اند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. این را یادتان باشد:
پدر و مادر خوب، به خاطر فرزندشان هر روز کتاب می‌خوانند
برای اینکه کتاب مناسب تربیت کودک را انتخاب کنید، از چه روش‌هایی استفاده می‌کنید؟
می‌دانیم که شما پدر یا مادر وظیفه‌شناس الان تجربه‌های متعددی را در ذهن خود دارید که همۀ آن‌ها باارزش هستند؛ اما ساربوک یک راهکار ساده برای شما دارد:
پرفروش‌ترین کتاب‌های تربیت کودک را بخوانید
قطعاً این کتاب‌ها امتحان خود را پس داده‌اند و از طرف والدین باتجربه‌تر به دیگران معرفی شدهاند که توانسته‌اند فروش مناسبی داشته باشند.
با ساربوک همراه باشید. ما می‌خواهیم با بیان جنبه‌های مختلف مؤثر در تربیت کودک، چند کتاب تربیتی مناسب را به شما معرفی کنیم.
الف) برای اینکه کودکتان خودش را بشناسد و شخصیت خود را بسازد، با او همراه باشید
کودکان فقط به مراقب و حامی نیاز ندارند. آن‌ها از لحظۀ تولد در حال رشد هستند و پدر و مادر مؤثرترین افراد برای هویت‌یابی کودکان هستند. والدین باید بدانند که چگونه رفتار کنند تا فرزندشان به درک درستی از رفتار درست و نادرست برسد. در این مسیر پدر و مادر نباید قانون‌گذار بدون انعطاف باشند؛ اما در‌عین‌حال باید در امر تربیت جدی باشند و بدانند که هر رفتار سادۀ آنان می‌تواند آیندۀ فرزندشان را بسازد.
1. قدرت والدین
نویسنده: جان شری
در این کتاب شما با یک روش متعادل بین سخت‌گیری و آزاد گذاشتن آشنا می‌شوید تا بتوانید به کنترل مفیدی از رفتار فرزندتان دست پیدا کنید. برای تهیه کتاب، کلیک کنید
2. کودک، خانواده، انسان: روش تربیت کودک بر اساس نظرات دکتر هایم جینات
نویسنده: ادل فیبر – ایلین مزلیش
شما در این کتاب با تجربه دو مادر آشنا می‌شوید که مشکلات کودکانشان را با یک نظریۀ علمی حل کرده‌اند؛ ترکیبی از علم و تجربه با زبانی ساده. این همان چیزی است که خیلی از والدین در پی‌اش هستند. کتاب در فروشگاه اینترنتی ساربوک موجود است.
3. مادرِ کافی
نویسنده: جو فراست
این کتاب را والدین بخوانند! توضیحات کامل‌تر را حتماً از بخش معرفی این کتاب بخوانید.
ب) ویژگی‌های فیزیکی کودکتان را می‌شناسید؟
شاید برایتان عجیب باشد که این قسمت هم جزء جنبه‌های تربیتی کودک باشد؛ اما باید بدانید که آشنایی با فیزیک کودکان به‌ویژه در آغاز تولد و برخورد درست با بدن او موجب می‌شود که فرزند شما ازنظر شخصیتی در شرایط بهتری قرار بگیرد. کتاب‌های این قسمت را از دست ندهید؛ مخصوصاً شما که به‌تازگی طعم پدر یا مادر شدن را چشیده‌اید.
1. ماساژ کودک به زبان آدمیزاد
نویسندگان: جووان باگشا – آلن فاکس
بدون کودک نرم، انعطاف‌پذیر و در حال شکل‌گیری است. خیلی مهم است که تماس فیزیکی با کودکتان را بلد باشید. این کتاب را از این لینک تهیه کنید.
2. مغز کودک من از بارداری تا یک‌ماهگی
نویسندگان: فاطمه کشوری – حامد اختیاری
همان‌طور که از جلد کتاب پیداست، کتاب مصور است و آسان‌ترین راه برای مادر و پدر یک نوزاد است تا بتوانند ساختار مغزی نوزادشان را بشناسند. توضیحات تکمیلی را در قسمت معرفی این کتاب مطالعه کنید.
پ) توجه به رفتارهای خشونت‌آمیز یا چالش‌برانگیز
شاید کودکی بدقلقی داشته باشد، ناسازگار باشد، بی‌قراری کند و درنهایت با خشونت و گریه و دادوفریاد جلب‌توجه کند. با جملاتی مانند «بدخواب شده»، «مریضِ» و «خب بچه است»، این رفتارها را حل نکنید. گاهی فقط همین دلایل مطرح است؛ اما اگر این رفتارها ادامه‌دار هستند، شما باید به دنبال حل این مشکل با ریشه‌یابی و کاربرد روش درست باشید.
1. با کودک بدقلق و ناآرام چه کنیم؟ مهارت‌های علمی برای والدین و مشاوران
نویسنده: جورجا دوکانجی – آن کندل
در این کتاب خواهید آموخت که بدون کوچکترین آسیبی به هیجان و اعتمادبه‌نفس فرزندتان، او را به سمت روش درست راهنمایی کنید.
2. تربیت بدون فریاد: با حفظ خونسردی به روشی انقلابی در تربیت فرزندانتان دست یابید
نویسنده: هال ادوارد رانکل
احتمالاً خیلی از والدین با خواندن تیتر با خود گفته‌‌اند: «با این بچه شیطون مگه میشه؟!»
بله در این کتاب خواهید آموخت که چالش‌های تربیت کودک را با آرامش سپری کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید.
3. شادترین کودک محله؛ روانشناسی تربیت کودکان نوپا (از 9 ماه تا 4 سالگی)
نویسنده: هاروی کرپ
یکی از پرمخاطب‌ترین کتاب‌های تربیت کودک است و مناسب والدینی است که از ناآرامی فرزندشان کلافه شدهاند. لینک را لمس کنید تا بتوانید نمونه‌ای از کتاب را مطالعه کنید.