جز از کل

«هیچ‌وقت نمی‌شنوید ورزشکاری در حادثه‌ای فجیع حس بویایی‌اش را از دست بدهد. اگر کائنات تصمیم بگیرد درسی دردناک به ما انسان‌ها بدهد، که البته این درس هم به هیچ درد زندگی آینده‌مان نخورد، مثل روز روشن است که ورزشکار باید پایش را از دست بدهد، فیلسوف عقلش، نقاش چشمش، آهنگساز گوشش و آشپز زبانش. درس من؟ من آزادی‌ام را از دست دادم...»

این جملات، نخستین پاراگراف کتاب «جزء از کل» است که بسیاری از منتقدان در دنیا آن را یکی از بهترین سرآغازها در ادبیات معاصر می‌دانند. «جزء از کل» نخستین رمان استیو تولتز، نویسنده‌ی استرالیایی است که در همان سال اول انتشار با استقبال زیادی روبرو شد و نامزد دریافت جایزه‌ی بوکر شد. این کتاب توسط پیمان خاکسار به فارسی برگردانده شده است و در ایران نیز برخلاف انتظار ناشر و مترجم، به سرعت در صدر پرفروش‌ترین کتاب‌های نشر چشمه قرار گرفت.

همانطور که از نام کتاب پیداست، این رمان به راستی روایت جزئی از یک کل است؛ داستان پدری به نام مارتین دین، و دو پسرش جسپر و تری. تری برادر ناتنی جسپر است که سایه‌اش همیشه بر زندگی جسپر دیده می‌شود. داستان گاهی از زبان جسپر و گاهی از زبان مارتین بیان می‌شود و این تغییر هنرمندانه و مداوم راوی ، گیرایی خاصی به اثر بخشیده است. در دل هر چند صفحه از کتاب حادثه و اتفاقی نهفته است و هر یک از شخصیت‌ها جهان‌بینی و فلسفه‌ی خود را برای زندگی دارند، هرچند برخی از آن‌ها در طول داستان کم و بیش دچار تحولاتی می‌شوند.

تولتز در اثنای داستانِ جذاب و عمیق خود، به مضامین بسیاری چون عشق، خانواده، خیانت، جرم و جنایت، جنون، فلسفه و مرگ پرداخته است.

پیمان خاکسار در مورد این اثر می‌گوید: «جزء از کل کتابی است که هیچ وصفی، حتی حرف‌های نویسنده‌اش، نمی‌تواند حق مطلب را ادا کند. خواندن “جزء از کل” تجربه‌ای غریب و منحصربه‌فرد است. در هر صفحه‌اش جمله‌ای وجود دارد که می‌توانید آن را نقل قول کنید. کاوشی است ژرف در اعماق روح انسان و ماهیت تمدن.»